Algemene beschouwingen op de begroting 2025-2028
In de raadsvergadering van 7 november is de begroting 2025-2028 unaniem aangenomen. Bij de begroting hebben we twee moties ingediend. Namelijk een betaalbare energierekening voor iedereen en toekomstbestendig maken energiebeleid. Beide moties zijn door een meerderheid van de gemeenteraad aangenomen.
Hieronder vind u onze bijdrage bij de behandeling van de begroting.
Vorige week hebben we “dankdag voor gewas en arbeid” gehad. Met dezelfde dankbaarheid kijken we naar de begroting 2025-2028 waaruit blijkt dat we de de benodigde financiële middelen hebben om het werk in 2025 en de jaren daaropvolgend te kunnen doen.
Ook dit jaar is op advies van het VNG een reële begroting opgesteld voor 2025-2028, een begroting met niet sluitend meerjarenperspectief. Iets wat we niet gewend zijn en ook liever niet willen, we hebben tenslotte in ons bestuursakkoord uitgesproken om voor een gezonde financiële huishouding te gaan. De septembercirculaire geeft weer iets meer armslag, maar het begrotingssaldo over 2026-2027 blijft negatief. De ChristenUnie heeft (net als vorig jaar) zorgen over het (wederom) uitblijven van de toezegging van de rijksoverheid om meer structurele middelen vrij te maken voor de jeugdzorg, we willen blijven investeren in onze jongeren als generatie van hoop.
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) gaat er nog steeds vanuit dat er een reparatie komt en de algemene uitkering (het geld wat de gemeente van het rijk ontvangen) zo aangepast gaat worden dat er ook voldoende middelen binnenkomen om de begroting voor 2026- en 2027 dekkend te krijgen. Onze fractie heeft daar wel een hard hoofd in. Het huidige kabinet straalt niet direct daadkracht en goede wil uit richting gemeenten.
De ChristenUnie fractie heeft de volgende punten naar voren gehaald in de algemene beschouwingen.
We maken ons zorgen over de steeds stijgende kosten bij externe partijen waaraan wij als gemeente verbonden zijn. Dit neemt een fors deel van de financiële ruimte bij de diverse programma’s in beslag. Nogmaals de oproep gedaan om daar heel erg scherp op te blijven. Gelukkig zien we ook dat het college actie neemt, zoals het opleggen van de taakstelling richting de andere partijen.
We zien mooie resultaten door innoveren HR-strategie, ingevoerd om het tekort aan personeel aan te pakken. Er zijn weer de nodige vacatures ingevuld. Maar we constateren ook, dat we als raad door het jaar heen, nog steeds vaak geconfronteerd worden met dossiers die vertraging oplopen. Vertraging omdat er geen of te weinig bezetting is op de afdelingen om het werk gedaan te krijgen. Blijf inzetten om gekwalificeerde medewerkers te werven en ook om die er al zijn te behouden voor onze gemeente.
Er is voor 2025 een bedrag van €50.000,-- uitgetrokken om de slachtoffers van de oorlog herdenken en 80 jaar vrijheid te vieren. De ChristenUnie ondersteunt dit initiatief van harte! In een wereld waar op meerdere plekken oorlog is, en die nog extra dichtbij komt door de opvang van Oekraïners en andere vluchtelingen in onze gemeente, is het goed om te herdenken en de herwonnen vrijheid te vieren. Dat brengt ons dan ook weer op het onderwerp “opvang van vluchtelingen en asielzoekers”. Er is recent duidelijkheid gekomen over de beoogde locatie aan de Bovendwarsweg, deze gaat niet door.
Maar het opvangprobleem is daarmee niet van tafel. Recent was er weer een bericht over de schrijnende situatie van kinderen in noodopvanglocaties. We hebben hier eerder ook al eens aandacht voor gevraagd n.a.v. een rapport van de nationale ombudsman. We hebben er begrip voor dat er zo kort na proces rond de Bovendwarsweg nog geen concrete plannen zijn voor de invulling van de verplichtingen voortvloeiend uit de Spreidingswet. De ChristenUnie fractie ziet het zeker als taak om daar als gemeente Oldebroek een aandeel in te leveren, in welke vorm dan ook. Ook de huisvesting van statushouders en een goede opvang voor Oekraïners zorgt voor verlichting van de gehele asielketen. En op dit dossier missen we de nodige daadkracht vanuit den Haag. Het eventueel van tafel halen van de spreidingswet maakt het probleem alleen maar groter. Dit is ook door de provincies, die belast zijn met de uitvoering van de spreidingswet, recent uitgesproken.
We hebben aandacht gevraagd voor het probleem van de netcongestie. Dit gaat steeds meer invloed hebben op ontwikkelingen van de economie en woningbouw- en duurzaamheidsplannen. Er is door het rijk voor 2024 en 2025 geld beschikbaar gesteld voor het toekomstbestendig maken van het energiebeleid. Deze gelden zijn beschikbaar binnen RES-regio. De ChristenUnie ziet graag dat een deel daarvan wordt gezet voor ondersteuning van de realisatie van de Energiehub op het bedrijvenpark H2O en waar mogelijk op andere bedrijfslocaties in onze gemeente. Dit is innovatieve techniek die ons kan helpen de problemen van netcongestie tegen te gaan. Maar ook gelden inzetten voor onderzoek welke acties verder nodig zijn om het lokale energienet te ontlasten om zo uitbreiding van bedrijfs- en woningbouwlocaties mogelijk te maken. Om dit te ondersteunen hebben we de volgende motie ingediend:
Toekomstbestendig maken energiebeleid.
Vanuit het rijk is er voor 2024 en 2025 EUR 370.500 per jaar beschikbaar gesteld voor het toekomstbestendig maken van het energiebeleid. Dit geld is voor de regio beschikbaar gesteld. In de motie hebben we het college gevraagd om zich er voor in te zetten om vanuit dit budget een deel in te zetten in de ondersteuning voor de realisatie van een energiehub. Daarnaast hebben we het college gevraagd om te kijken of er geld beschikbaar kan worden gesteld voor een onderzoek welke acties nodig zijn om het lokale energienet te ontlasten.
Deze motie is met meerderheid van stemmen aangenomen.
Nog steeds zijn huishoudensaanmerkelijk meer geld kwijt aan energielasten dan een paar jaar geleden. Met name mensen met een laag inkomen hebben moeite om deze lasten te dragen. Ook heeft deze groep moeite om maatregelen te nemen om isolatie verbeteringen door te voeren aan de woning, hierdoor ontstaat een zogenaamde energiearmoedekloof. Dat is een optelsom van hoge energiekosten en niet het geld hebben om duurzaamheidsmaatregelen door te voeren, hierdoor gaan de lasten ook niet omlaag en blijft deze groep een groter deel van hun inkomen uitgeven dan de groep waar de energie besparingsmaatregelen wel zijn toegepast. Deze groep heeft onze ondersteuning nodig en hiervoor zijn ook gelden beschikbaar vanuit het rijk en deze zijn opgenomen in de begroting. Om deze groep extra ondersteuning te bieden komt de ChristenUnie met de volgende motie
Een betaalbare energierekening voor iedereen.
Het rijk heeft aan de gemeente Oldebroek diverse subsidies beschikbaar gesteld voor onder andere de lokale aanpak isolatie en het energiebeleid. Wij hebben via de motie het college gevraagd om deze middelen specifiek in te zetten voor mensen met een lager inkomen. Wat betreft de ChristenUnie horen hier ook de mensen bij die nu net niet in aanmerking komen voor diverse regelingen. Verder hebben we het college gevraagd te kijken op welke manier we inwoners in huurwoningen hierin kunnen ondersteunen. De eerste verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij de woningcorporatie, maar we hebben het college gevraagd dit mee te nemen in de prestatieafspraken die jaarlijks met de corporaties gemaakt worden.
Deze motie is met meerderheid van stemmen aangenomen.
In de begroting is € 45.000, -- euro opgenomen als exploitatiebijdrage voor Zwembad de Veldkamp. We snappen de keuze van het college om zo tijd te kopen voor een onderzoek naar hoe nu verder te gaan. Maar het baart ons wel degelijk zorgen, want hoewel we het paar jaar terug allemaal opnieuw hebben aanbesteed en hoopten er klaar mee te zijn, komt het elke keer weer terug bij ons op tafel. We kijken dan ook uit naar de resultaten van het onderzoek. Verder moet er nu echt snel duidelijkheid moet komen over de toekomst van de Kamphal. De wethouder heeft toegezegd om eerste kwartaal 2025 met een voorstel te komen.
Klimaatverandering is steeds meer zichtbaar in onze leefomgeving. De gevolgen daarvan zijn dagelijks in het nieuws. Dat vraag om een andere inrichting van onze leefomgeving. Dat moet ook vertaald worden in beheerplannen, bijvoorbeeld als het gaat om regenwaterafvoer en riool. Maar het gaat ook om het verminderen van de gevolgen van hitte in onze bebouwde omgeving. Het planten van bomen in de bebouwde omgeving draagt significant bij in het verminderen van hittestress. Goed dat de gemeente actief inzet op vergroening van de leefomgeving. We hebben hier vorig jaar in een motie ook aandacht voor gevraagd o.a. om daarin ook lokale partijen zoals het Groentje mee te nemen. Over hoe we die vergroening nu willen bereiken kun je verschillen, maar profiteer maximaal van elkaars kennis op dit gebied en houdt het tempo erin! Wat ons in de laatste 3 begrotingen opvalt is dat er elke keer sprake is van het opstellen van een uitvoeringsplan Biodiversiteit, wat tot heden nog niet gebeurd is. We roepen de wethouder dan ook met klem op om hier het komende jaar werk van te maken! We hebben de toezegging ontvangen dat er nu werk van word gemaakt.
Het werken aan de ontwikkeling van wat we noemen, een kansrijke omgeving, vinden we als ChristenUnie belangrijk. We zijn blij met de ruimte die er in de begroting is voor het samenwerken aan welzijn en het opgroeien in een kansrijke omgeving. Vooral het inzetten op de mentale weerbaarheid van jongeren, maar net zo goed bij ouderen vinden we erg belangrijk. We maken ons zorgen dat de zorgkosten voor de jeugd zo stijgen, maar zien de noodzaak daarvan. We pleiten er daarom ook voor om, indien bezuinigingen noodzakelijk zijn, met name op deze posten niet te bezuinigingen. Het is belangrijk om preventief te werken aan het stimuleren van een kansrijke omgeving. Uiteindelijk komt dat de mentale weerbaarheid van alle inwoners in de gemeente Oldebroek ten goede en kan er een afname zijn van een beroep op alle maatschappelijke voorzieningen.
We hebben het college, ambtenaren en aan allen die gezorgd hebben dat er weer een nieuwe begroting voorligt voor de komende periode. We bidden het college en de ambtelijke organisatie veel wijsheid en Gods onmisbare zegen toe bij de uitvoering van het voorgenomen beleid.
De begroting is na een mooie bespreking in de raad unaniem aangenomen. Ook de twee door ons ingediende moties mochten rekenen op voldoende steun.
- Labels