Waar gaat het om?

Op de agenda van veel gemeentes en ook van Oldebroek stond afgelopen week het wel of niet instemmen met het bestuursakkoord hierover tussen het rijk en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten VNG.  De VNG legde het concept van dit akkoord aan de gemeentes voor en de colleges laten vervolgens weten of de gemeente wel of niet instemt. Als fractie van de ChristenUnie in onze de gemeente hebben wij de tekst van het concept bestuursakkoord zorgvuldig doorgenomen.

Op de site van het ministerie van SZW kunt u de volledige tekst lezen, maar voor diegenen die het teveel tekst vinden, geven we straks hieronder de highlights die de sociale zekerheid raken.

We geven eerst de uitkomsten van de besluitvorming in ons college en de raad. Daarna nemen noemen we de highlights van het onderwerp, en geven we onze overwegingen bij het VNG-akkoord.

Uitkomsten besluitvorming Oldebroek

Het college van de gemeente Oldebroek deed j.l. woensdag de verschillende fracties het voorstel om wel akkoord te gaan met het bestuursakkoord. Vanuit m.n. de provincie was benadrukt dat het niet onderschrijven zou leiden tot een soort buitenspelpositie bij verder uitwerking van deze wet- en regelgeving. Dat wilde de gemeente voorkomen. Wat de ChristenUnie betreft stapte het College daarmee toch wel heel snel over de bezwaren heen. Wij hebben nog gevraagd of in de brief naar de VNG nog aangevuld kon worden met de bezwaren die wij zien op vlak van financiering en de werkgeversbenadering. Helaas kregen we daarin geen steun, niet van het college, niet van de andere partijen. De meerderheid van de raad steunde het college in het meegaan met het akkoord. Ook wij hebben dat gedaan.

Highlights

De algemene wet bijzondere ziektekosten (AWBZ):
Vanaf 2013 wordt de gemeente verantwoordelijk voor de uitvoering van de zgn extramurale begeleiding.  Eerst voor nieuwe aanvragers, maar vanaf 2014 is de gemeente verantwoordelijk voor alle mensen die in aanmerking komen voor begeleiding.

Jeugdzorg
De gemeente wordt ook verantwoordelijk voor alle jeugdzorg. Deze is nu nog onder gebracht bij o.a. het rijk, de provincies en de AWBZ.  Hierbij is als uitgangspunt geformuleerd dat niet langer de problemen centraal moeten staan, maar de kansen van kinderen en hun opvoeders.

Wet werken naar vermogen ( Wwnv)
Het is de bedoeling dat er vanaf 2013 een nieuwe wet komt. Deze wet vervangt dan de WIJ ( wet investeren in jongeren), Wwb ( Wet werk en bijstand), de Wsw (wet sociale werkvoorziening) en de Wajong (Wet arbeidsongeschiktheidsvoorziening jonggehandicapten). Het uitgangspunt van deze wet is dat werken moet lonen en dat iedereen doet wat hij/ zij kan, dus “werken naar vermogen.”
Voor personen die echt niet in staat zijn om bij een werkgever arbeid te verrichten, blijft de Wsw bestaan.  Deze personen krijgen een indicatie beschut werken. De gemeente moet deze voorziening aanbieden. Het inkomen dat een persoon onder deze wet kan verdienen is maximaal gelijk aan het minimumloon.

Overwegingen ChristenUnie

Tijdens de commissievergadering Bestuur & Veiligheid van 25 mei jl. heeft onze fractie aangegeven  achter deze centralisatie te staan en dat onderdeel van het bestuursakkoord ook kunnen onderschrijven. Wel is het volgens de fractie belangrijk dat het uitgangspunt van deze wet rechtvaardigheid is. Zowel bij de opzet als bij de uitvoering moet hier op gelet worden. Wat de regie enuitvoeringervan betreft is een belangrijk pluspunt van het akkoord volgens de ChristenUnie het decentraliseren van zaken als jeugdzorg  en AWBZ. De gemeente komt zo meer in beeld als “eerste overheid”. Daarbij krijgt de gemeente meer beleidsvrijheid. Helaas is het echter zo dat het Rijk minder budget verstrekt dan wat er nu beschikbaar is. De ChristenUnie adviseert dan ook het college om bij de beleidsvorming en uitvoering te kijken of de bestaande samenwerking in H2O en RNV ook benut kan worden voor de hier benoemde onderwerpen. Volgens ons is het bij een dergelijk samenwerking mogelijk meer voorzieningen te bieden voor minder kosten. De gemeente heeft op het vlak van de sociale zekerheid, nog duidelijker dan voorheen, de rol van regiehouder gekregen. Wij, als fractie, hopen dat de gemeente niet in de valkuil loopt om daarmee ook zelf alles te willen uitvoeren. Er zijn veel organisaties die zich op dit vlak al bewezen hebben. De ChristenUnie weet dat veel van deze organisaties hun kennis en kunde graag willen inzetten en samen met de gemeente willen nadenken over het beleid en de uitvoering. 

Financiering

Op dit moment is het mogelijk dat personen die hetzelfde werk verrichten door de verschillende wet- en regelgeving een verschillend loon ontvangen. Het voorstel voor de Wwvn dat er nu ligt, trekt dit redelijk recht. Maar door het beschermen van de huidige Wsw groep, ontstaan er grote hiaten in de financiering van de re-integratie van de hele doelgroep van de Wwnv. Mevrouw C. Ortega-Martijn heeft tijdens haar betoog in de Tweede Kamer ook gepleit voor een heroverweging van de financieringsgronden van deze nieuwe wet. Wij, als fractie van de ChristenUnie in Oldebroek zijn hier blij mee, want wij willen niet dat iets sociaal is voor de een, maar heel asociaal voor de ander. Wij hopen dan ook dat de beschikbare middelen voor de Wwnv anders verdeeld worden, maar liever nog uitgebreid worden. Bij het College hebben wij extra aandacht voor de financiering gevraagd van het bestuursakkoord. Wij beseffen terdege dat er bezuinigd moet worden, maar zijn van mening dat door het slimmer organiseren er meer geld beschikbaar is voor de “echte” uitvoering, bijvoorbeeld voor de begeleiding van werkgever en werknemer.

Werkgeversbenadering

Dat brengt ons direct bij het volgende onderwerp waarvan wij vinden dat het in het concept bestuursakkoord echt onvoldoende aandacht krijgt. Om te beginnen maakt de staatssecretaris een verkeerde inschatting door er veel te gemakkelijk van uit te gaan dat mensen met een arbeidsbeperking vanzelf wel aan het werk gaan komen. De staatssecretaris vertrouwt volledig op de toekomstige ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en de goede intenties van werkgevers. Het klopt dat werkgevers hun bereidheid tonen om mensen met een arbeidbeperking in dienst te nemen. Ook zijn er in Cao’s afspraken over gemaakt. Maar zulke intenties staan totaal niet gelijk aan de praktijk. Maar weinig mensen met een arbeidsbeperking komen immers aan het werk. Helaas moeten wij constateren dat ook binnen de gemeente Oldebroek het aantal arbeidsgehandicapte medewerkers laag is. Wij willen hier benadrukken dat de gemeente hierin wat ons betreft een voorbeeldfunctie heeft. Hoewel wij uitgaan van goede wil, blijkt de praktijk in deze weerbarstig. Dat geldt evenzo voor het bedrijfsleven. Het onderhavige bestuursakkoord is volgens ons een prima moment om extra aandacht te geven aan de middelen die het werkgevers meer en beter mogelijk maakt om mensen met een arbeidshandicap een werkplek te bieden. Deze kans wordt volledig gemist. Het tegengestelde gebeurd zelfs. Een voorbeeld hiervan is dat het aantal uren dat er begeleiding kan worden geboden op de werkplek sterk wordt verlaagd. Ook het zo geroemde ‘ontzorgen van werkgevers’ op gebied van administratieve lasten is totaal niet aan de orde. 

Tenslotte

Omdat de door ons ingebrachte gewenste aanvullingen helaas niet zijn opgenomen zullen wij nauwgezet de verdere vormgeving van de Wwnv volgen en de beleidsvorming daarvan binnen de gemeente Oldebroek. Wat ons betreft moet de nadruk liggen op een rechtvaardiging van de arbeidsmarkt, waarbij iedereen naar vermogen werkt, maar ook naar behoefte wordt begeleid.  

Liesbeth Vos – Van de Weg