Als raadsfractie vinden we dat eerst het college aan zet is om een goed beleid te ontwikkelen en een goede communicatie daarover te organiseren. Wij geven uiteindelijk onze mening als er een definitief plan ligt. Zo ver is het nog niet. Daarom luisterden en observeerden we vooral. (We, dat zijn fractiegenoten Wim Boer, Henk van Bergeijk, Engbert Jan Ruitenberg en ondergetekende.) 

De basishouding die je in de zaal aantrof is die van wantrouwen. Oorzaak daarvoor zijn allereerst de gevoeligheid van het onderwerp: mensen voelen zich bedreigd door iets waarvan ze op dit moment een schrikbeeld hebben: een invasie van niet-gewenste buitenlandse werknemers. Maar ook door het proces: hebben ze echt nog wel wat in te brengen, of zijn er achter de schermen al lang beslissingen genomen? Dat is zeker niet het geval. Het is echt de bedoeling dat mensen inhoudelijk inbreng leveren waarnaar wordt geluisterd. Sommigen doen dat goed georganiseerd en inhoudelijk, zoals het buurtcomité Willem de Zwijger, of door een commentaar-nota uit een groep bewoners in de buurt van Heidegraaf (voorheen Heidehoek). Ook als je het niet met alles eens bent zitten daarin wel degelijk essentiële elementen waar de overheid zijn voordeel mee kan doen, of op z’n minst goed rekening moet houden bij de verdere ontwikkeling van beleid. 

Pluspunten die wij aan deze avond overhouden: goed dat er een onafhankelijke gespreksleidster was. Respect ook voor de moed waarmee ambtenaren en college probeerden op inhoudelijk niveau antwoord te geven. Compliment voor de zelfbeheersing van hen als er soms gehoond of gesneerd werd. En niet in de laatste plaats: goed dat burgemeester Hoogendoorn kon aangeven dat er nu in de regio bestuurlijk toch over gepraat kan worden. Belangrijk, omdat hier eerder weinig uit leek te komen. Het is niet goed als Oldebroek als enige gemeente in de regio investeert in beleid en know-how, en de bestuurlijke kooltjes uit het vuur haalt, terwijl andere gemeenten ook met het onderwerp te maken krijgen. 

De verwachtingen van burgers lopen uiteen. Onze fractie ziet het hele proces als een zoektocht naar een balans tussen belangen. Aan de ene kant de noodzaak om bij het huisvesten van die werknemers geen onbalans te krijgen met en in de bestaande samenleving en de buurten. Aan de andere kant

de legitieme rechten van ondernemers om ‘ iets met een gebouw of een camping te willen doen’. Daar hoort ook bij het recht van buitenlandse werknemers die hier hun brood willen verdienen, en overigens ook bijdragen aan onze economie. Valse denkbeelden die in de buurt komen van ‘eigen volk eerst’ moeten we blijven bestrijden. 

Het pleidooi dat wordt gehoord om de gemeente niet alleen volgend op wensen te laten zijn, maar meer regie te laten nemen is wat ons betreft een belangrijk punt van overweging. Dat kan natuurlijk niet in alle situaties. Als er een vraag komt voor een bestemmingswijziging, moet die met ja of nee worden beantwoord. In beide situaties dient dat natuurlijk wel deugdelijk te worden onderbouwd, aan de hand van regelgeving etc. Evenals het pleidooi van bewonersvertegenwoordiger Johan van der Kruk om ook aanverwante aspecten als sociale wetgeving, de aandacht voor het segment werkloze jongeren etc. te betrekken. Het pleidooi voor een referendum steunen wij niet. Als de vraag daarin zou zijn “bent u voor of tegen de huisvesting van flexwerkers in uw buurt?”dan is het antwoord voorspelbaar. Als je centraal stelt vragen over criteria voor huisvesting (zoals gisteravond in de notitie gepoogd werd) dan wordt het al snel te ingewikkeld om iedereen een serieus oordeel te kunnen laten geven. Een overheid is er immers juist voor gekozen om op basis van kennis van zaken, afweging van belangen te besturen. En daar ligt na gisteravond nu precies weer de bal.    

Uitdaging voor het college (en later de raad) is allereerst: een helder verhaal, met inhoudelijke, steekhoudende argumenten, dat recht doet aan alle partijen die een recht hebben. Want een overheid die alleen drijft op (op zichzelf genomen legitieme) emotionele belevingen, maar ook een overheid die zou drijven op de vraag van en ondernemer met alleen winstbejag is geen knip voor de neus waard. Tegelijkertijd ligt er de uitdaging om het vertrouwen van bewoners te winnen voor een goed, toekomstbestendig beleid. Want iedere burger met gezond verstand begrijpt: we leven niet in een dictatuur van overheid of staat, maar in een democratie. Overheidsbeleid moet dus altijd doorzichtig en stevig onderbouwd zijn, en maximaal streven naar draagvlak daarvoor. 

Ton van Leijen