Onze lokale overheid raakt financieel en qua taken overbelast. Dus was een bezinning nodig op de kerntaken. Winst van zo’n denkproces is dat nu nog meer aandacht wordt gegeven aan de kracht en mogelijkheden van de samenleving zelf. En dat de overheid zich vervolgens meer concentreert op de kerntaken. De beslissingen daarover zijn genomen. Grootste uitdaging is nu om dat snel in daden om te zetten. Met ‘snel’ bedoelen we niet overhaast, laat staan onzorgvuldig. Het is dan ook goed dat de aangepaste programmabegroting die als grondtoon deze dialoog ademt. Er zal goed moeten worden  nagedacht en gesproken over het praktiseren van die andere rol en verhouding. 

Met ‘snel’ bedoelen we dat naar onze mening in de praktijk van vandaag het principe al toegepast kan worden. Het mag niet zo zijn dat er eerst nog notities, uitvoeringsplannen e.d. worden gemaakt die de feitelijke aanpak met maanden zouden vertragen. Want pas als de overheid in een stimulerende rol de samenleving anders benadert kun je van die samenleving verwachten daar ze daarop inspeelt. De meeste bezuinigingen starten in 2015. Maar onze fractie meent dat het niet tot dat jaar mag duren voordat de nieuw gewenste verhouding werkelijkheid wordt. 

Werken aan en in de nieuwe verhouding is een gewenningsproces. Dat kan iets zijn van ‘vallen en opstaan’. Zoals we in onze algemene beschouwing al aangaven: je kunt van burgers en instellingen niet verwachten dat ze zelf automatisch in een andere rol gaan denken en werken. Dat vraagt om een dialoog waarin samen wordt gekeken naar hoe dat kan. Een waarschuwing voor ons allemaal daarbij vormt een onderzoek naar uitvoering van de WMO dat onlangs in rapport verscheen. Zes jaar na de invoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning blijken allerlei burgerverbanden (sportclubs, buurtverenigingen, dorpsraden etc.) hun toegevoegde waarde voor de WMO nog te weinig zien. Het onderzoeksbureau Movisie schrijft daarover: “het feit dat zij (de bedoelde burgerverbanden, AvL) hun rol in de samenleving niet zien, kan betekenen dat ook anderen – professionals, ambtenaren en politici – die niet zien”. Van deze spiegel kunnen we leren. 

Samengevat: de uitgangsposities zijn wat ons betreft goed gekozen: de naam van de portefeuille (Meer samenleving, andere overheid), en het feit dat bestuurlijke vernieuwing, dorpsgericht werken en burgerparticipatie daarbij in samenhang worden gebracht, met de burgemeester als portefeuillehouder. Wat de fractie van de ChristenUnie betreft wordt nu elke gelegenheid aangegrepen om in dialoog met de samenleving te bekijken of (en zo ja op welke manier en in welke mate) die samenleving iets zelf kan doen, met de overheid in een andere rol. Je kent alleen de kwaliteit van de pudding als je ervan eet – zeggen onze buren over het Kanaal. Die uitdaging moeten we niet laten liggen.   

Ton van Leijen